Het gezin dat een strak gazonnetje wilt waar de kinderen op kunnen voetballen, een landbouwer die elke meter van zijn percelen wil benutten en geen bloemetje tussen zijn gewassen wil zien, de tuinman die enkel nog maar grassen kan planten, een imker die te veel van zijn bijen eist, … het zijn maar enkele voorbeelden van praktijken die aantonen hoe klein onze voeling met natuur wel niet geworden is en dat heeft zo zijn gevolgen voor de bijen. Het is een combinatie van verschillende factoren die het de bijen moeilijk maakt. Gebrek aan nestplaats, voedsel, beschutting en overvloed aan stress en ziektes zijn onder andere de oorzaak van de achteruitgang van de bijen. Langzaamaan wordt duidelijk dat de druk op verschillende onderdelen van het ecosysteem té groot wordt. Andere dieren hadden al lang het loodje gelegd maar onze oersterke bijen tonen nu pas teken van verzwakking terwijl de slechte praktijken al decennia in overvloed worden toegepast. Het feit dat de helft van de in België in het begin van de 20ste eeuw getelde soorten hommels volledig verdwenen zijn of dat ze zich nog op enkele zeldzame plaatsen weten te handhaven onderstreept de triestige situatie.
Een gazon met hier en daar wat klaver of paardenbloem, een perceel met bloemrijke perceelsrandbegroeiing en een lijnbeplanting van knotwilgen, een tuinontwerp waar nog ruimte is voor geur, kleur en bloem, plaatsen in onze tuinen, bossen en velden die ongemoeid worden gelaten, daar maken we onze bijen blij mee. Een gevarieerd voedselaanbod met een scala aan nestgelegenheid houdt de weerstand van de bijen op peil zodat ze weer onze boomgaarden en akkers met volle overtuiging kunnen bestuiven. De stap van een slechte naar een goede praktijk is geen eenvoudige. Het vraagt een enorme mentaliteitswijziging op alle niveau’s en van iedereen. Hierin willen de blije bijen uw referentie zijn. Met het aanbieden van informatie, sensibilisering en organiseren van acties hopen wij een stap in de goede richting te zetten.
Als we de stap naar een goede praktijk zouden zetten maken we niet alleen de bijen blij. We weten al langer dan vandaag dat onze dagelijkse praktijken niet gezond zijn voor onszelf en tal van andere levende dieren. Maar het feit dat nu zelfs de bijen teken van verzwakking tonen beklemtoont de urgentie tot verandering. De relaties tussen plant, dier en alle andere organismen en de bij zijn onderdeel van het ecosysteem waartoe de bij behoort. Ook wij maken hier deel van uit. Indien het ecosysteem goed functioneert levert het tal van diensten. Dit zijn de zogeheten ecosysteemdiensten. Wanneer een deel van het systeem faalt dan vallen de diensten die het produceert weg. Een klokmechanisme bestaat uit aantal tandwielen die onderling met elkaar reageren. Doen ze dit goed dan levert het systeem een dienst, namelijk dat wij de tijd kunnen lezen. Maar als een tandwiel slecht functioneert of helemaal niet, dan valt die dienst weg. Hetzelfde geldt voor het bijenecosysteem en de levensbelangrijke diensten die het ons levert. Een mentaliteitswijziging zal directe voordelen opleveren voor de bijen maar ook tal van indirecte voordelen voor mens en dier :
Het is duidelijk dat wanneer de bij het goed doet, tal van anderen hiervan mee kunnen profiteren.
Uit wat hierboven is beschreven concluderen we dat de bij als een biologische indicator voor het welzijn van de mens beschouwd kan worden. De verwevenheid tussen mens en bij is zo sterk dat wanneer de bij het laat afweten dat de biodiversiteit en de mens spoedig hetzelfde lot beschoren is. Daarbovenop vormen vooral de solitaire bijen door hun hoge habitateisen ook nog eens een uitstekende indicator om veranderingen in habitatkwaliteit aan te tonen.
Blije bijen = blije mensen
blije bijen - Kuildamstraat 47, 9100 Sint-Niklaas
